Nu is de vraag hoe doe je dat, dat “in hun waarde laten”? Met de oude Gulden Regel: ”Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet”? Werkt die regel nog? Er zijn nu wel 18 miljoen “gij’s” en ”anderen” op dat hele kleine stukje aarde.

Bedenk ook dat voortschrijdende beschaving onder andere met zich meebracht, dat we de meeste vormen van eigenrichting afzwoeren. We slaan de buurman niet direct de kop in als hij een stuk land van ons pikt, maar wij gaan keurig naar de rechter. Het disciplineren en straffen laten wij over aan de desbetreffende (overheids)instanties. Je zou kunnen zeggen dat we zo, langzaam maar zeker, hebben afgeleerd om voor onszelf op te komen.

Ook als we ons in de dagelijkse omgang, al dan niet op de werkvloer, aangevallen of onheus bejegend voelen. Dat afgeleerde vermogen om voor jezelf op te komen als een situatie daarom vraagt, en niemand anders dat voor je doet, lijkt nu een steeds groter probleem te worden.

Daar komt nog bij dat wij onszelf, als individu, steeds belangrijker vinden. Al die individuen willen ieder afzonderlijk “in hun waarde” gelaten worden. “Daders” van grensoverschrijdend gedrag gebruiken dit dilemma als alibi voor hun, laat ik het gewoon onbehoorlijk gedrag noemen. Moeten wij rekening houden met al die gevoeligheden en veranderende waarden? Maar zo’n dilemma is dat niet. Met die Gulden Regel en met wat inlevingsvermogen en oog voor je eigen positie, soms de bovenliggende, kunnen de meeste grensoverschrijdingen echt wel voorkomen worden en blijft de werkvloer veilig. Oké, vroeger dacht je bij een “onveilige werkomgeving” aan gaslekken, brand en instortende steigers. Nu eerder aan foute grappen of erger, aan “grensoverschrijdend gedrag”.

Dat mag zo zijn, stoer en stevig voor jezelf opkomen blijft waar mogelijk gewenst. Maar weerbaar of niet, ook nu, juist nu, met 18 miljoen mensen op dit hele kleine stukje aarde, geldt die strofe nog steeds: “Die laat je in hun waarde”. Dat geldt ook voor de zelfverklaarde “zonnegoden” onder ons, al moeten die wel even nederdalen tot de aarde om weer een gelijke te worden met “die anderen ”, om daarnaar te handelen.