Opera Spanga brengt kerstklassieker met een twist in oude melkfabriek. 'Madam Scrooge is op alle fronten fouter dan fout'
Wivineke van Groningen en Merlijn Runia tijdens de repetities. Foto Dinand van der Wal Dinand van der Wal
In de oude melkfabriek brengt Opera Spanga de voorstelling Madam Scrooge, een bewerking van de klassieker A Christmas Carol van Charles Dickens. Corina liep al jaren rond met het idee om een voorstelling te maken over een vrouwelijk Scrooge. ,,Nu is het dan eindelijk zo ver, nadat het vorig jaar vanwege de lockdown niet door kon gaan. Irma Achten schreef de teksten en Tjalling Wijnstra de muziek voor het driekoppige ensemble van accordeon, cello en klarinet. Het is geen klassieke opera, maar een combinatie van opera, muziektheater en musical. Licht en toegankelijk.”
Fouter dan fout
Het karakter Madam Scrooge , gespeeld door actrice Wivineke van Groningen, is volgens Corina op alle fronten fouter dan fout. ,,Ze jaagt op tijgers en olifanten, kan met haar ogen niet van haar secretaresse afblijven, geeft geen stuiver aan het kerstkoor dat zo mooi zingt. Het is een egoïst en een racist.” Corina wilde een vrouwelijke Scrooge op het toneel zetten, om te laten zien dat het niks uitmaakt of een slechterik een man of vrouw is. ,,Je kijkt tijdens onze productie dan ook 70 minuten lang naar je eigen onhebbelijkheden. We hebben allemaal boter op ons hoofd. Want ook ik wil graag die mooie nieuwe schoenen hebben, terwijl ik ze helemaal niet nodig heb.”
De tekst gaat verder na de foto
Maar ondanks de duidelijke stof tot nadenken die in het geheel verwerkt zit, valt er ook genoeg te lachen. ,,En er wordt gewoon ontzettend goed gemusiceerd en geacteerd. Iedereen in het gezelschap is enorm op elkaar ingespeeld. Irma en Tjalling hebben spannende kwinkslagen ingebouwd. Zo zingt Madam Scrooge op een gegeven moment ‘I’m a private banker’, in plaats van dancer zoals Tina Turner het zingt, maar dan op de melodie van een kerstliedje.”
Lokale hulp
Aan de productie werken ook mensen uit de omgeving mee. Jan Veenhouwer is een gepensioneerde boer uit Spanga, hij heeft gezorgd dat de oude melkfabriek bruikbaar is als theater. Zijn dorpsgenoot Arend Bron heeft de infrastructuur voor de techniek aangelegd. ,,En wat Geert Hoogeveen, de buurman in de fabriek allemaal gedaan heeft, past niet in dit artikel.” De familie Boon, eigenaar van de melkfabriek, heeft heel veel aanpassingen gedaan voor het gezelschap. Bijvoorbeeld de aanleg van een trap. ,,Want ons restaurant, waar je vooraf aan de voorstelling van een lichte lunch of een licht diner kunt genieten, is boven. Met hoge ramen, die je een schitterend uitzicht over de Tjonger bieden.”
De tekst gaat verder naar de foto
Corina vindt het jammer dat er over het algemeen niet heel veel Weststellingwervers naar de voorstellingen van Opera Spanga komen. ,,Terwijl de mensen hier juist zo poëtisch zijn in hun taalgebruik, vooral in het Stellingwerfs. Zoals boer Geert van de Lindedijk: ik geniet echt van hoe hij spreekt.” De regisseuse vindt het leuk dat leerlingen van verschillende basisscholen uit Weststellingwerf en van het Linde College in Wolvega, het Stellingwerf College in Oosterwolde en de Maritieme Academie in Harlingen naar Madam Scrooge komen kijken. ,,Zij krijgen al zoveel verschrikkelijke rotzooi voorgeschoteld. Kijk naar Netflix: 90 procent van wat daar voorbij komt is geweld als entertainment. Sowieso heb je aan de ene kant superabstracte kunst, en aan de andere kant stupide vermaak. Er zit veel te weinig tussenin. Ja, wij dus. En daarom is het mooi dat ze komen kijken.”
Oude melkfabriek
Geert Hoogeveen (69) woont in de oude zuivelfabriek in Langelille. ,,Maar ik hoor de muziek bijna niet hoor, alleen als ik in de keuken sta.” Hij werkte zelf jarenlang in het pand, dat werd gebouwd in 1896. ,,Eerst in de dumpzaak van Kost, als werknemer. Kost kocht het pand, nadat de zuivelfabriek in 1970 stopt. Later nam ik de zaak over, maar door een brand ben ik failliet gegaan.” Na de brand nam Jan van der Veen het pand over, en begon er een transportbedrijf. ,,Ook daar kwam ik in dienst”, vertelt Geert. De huidige eigenaar van het pand is de familie Boon. Zij wonen tegenover de oude fabriek, in de voormalige directeurswoning, en kochten de voormalige melkfabriek een jaar of twee geleden. ,,De familie Boon wilde graag dat het pand opgeknapt zou worden. Dus er is asbest verwijderd, en het geheel is nu weer wind- en waterdicht.” Geert heeft daarbij zelf de handen uit de mouwen gestoken, onder meer op het dak en tijdens het aanleggen van nieuwe elektra. ,,Speciaal voor de voorstellingen zijn er nog wat extra aanpassingen gedaan. De eisen aan de elektra zijn bijvoorbeeld anders dan normaal.” De bewoner van de fabriek krijgt regelmatig een bezoekje van mensen die herinneringen komen ophalen. ,,Laatst was hier nog een man, die hier als kleine jongen wel kwam, omdat zijn vader en opa hier werkten. Nu alles leeg en schoon is, herinnert de ruimte nog meer aan hoe het hier toen was.”
