Lezing van Niek van der Oord in de Landerijen in Oldemarkt over 'Vergeten Jodenkampen' trekt ruim 90 bezoekers

Van der Oord nam de mensen mee in de geschiedenis van de vergeten Jodenkampen. In zijn boek over dit onderwerp uit 2003 valt te lezen dat er naast de bekende kampen Kamp Westerbork, Kamp Vught en Kamp Amersfoort er zeker 40 kleine joodse werkkampen zijn geweest.

„De teller staat op dit moment rond de vijftig. Wij als Stichting Joodse Werkkampen hebben volop onderzoek gedaan en je komt elke keer weer wat nieuws tegen. De kampen varieerden van 50 tot 200 mensen. Er werkten in de kampen alleen mannen. De Joodse mannen uit de grote steden gingen in deze voormalige werkverschaffingskampen aan het werk. Alles werd zo officieel mogelijk gedaan. Je kreeg een bewijs dat je vrij mocht reizen en een bewijs dat je kon gaan werken in het kamp. Op dat moment nog compleet onschuldig. In het begin was het regime nog erg flexibel. Er moest op vaste tijden gewerkt worden. Meestal was dat van half acht tot zes uur in de avond. In de weekenden mochten ze heel soms op verlof naar huis,” aldus van der Oord.

It Petgat

De Joodse werkkampen stonden ook dicht in de buurt van de voormalige gemeente IJsselham. Het dichtstbijzijnde Joodse werkkamp was It Petgat gelegen aan de Markeweg in Blesdijke. Het monument aan de Nijksweg doet herinneren aan het voormalige joodse strafkamp. „Het was een strafkamp voor Joden die de regels in de andere kampen volgens de nazi’s niet zo nauw namen. Je moet dan denken aan zelfstandig op verlof gaan, langer op verlof gaan of extra eten regelen. Uiteindelijk heeft De Joodse Raad ervoor gezorgd dat er een strafkamp kwam in het al bestaande kamp in Blesdijke”, legt van der Oord uit.

Wanneer je vanaf de Nijksweg het zandpad afloopt en naar het bosje in de verte loopt zie je iets wat je van te voren niet had kunnen bedenken. Aan de hand van informatieborden, een toegangshek en oude restanten van het kamp kan je een voorstelling maken van hoe het er toen uitgezien moet hebben. Als journalist en voorzitter van de Stichting Joodse Werkkampen laat It Petgat van der Oord niet los. Hij gaat een boek schrijven over het voormalige strafkamp. Hierbij deed hij dan ook een oproep aan een ieder in de zaal of die misschien nog anekdotes weten of misschien zelfs foto’s hebben uit het voormalige kamp It Petgat.

Een snippertje

Wie informatie heeft kan zich melden bij bestuur@historischeverenigingijsselham.nl. „Al is het een snippertje”, aldus van der Oord. Verder liet Van der Oord in zijn lezing weten dat in de nacht van 2 op 3 oktober 1942 de joodse werkkampen zijn ontruimd. De mensen werden door de nazi’s gedwongen om naar Kamp Westerbork te gaan. Van daaruit volgde heel snel deportatie naar vernietigingskamp Auschwitz. Vrijwel niemand van de in It Petgat verblijvende Joden overleefde de oorlog. Sinds 2020 organiseert de Stichting Kamp It Petgat op 2 oktober een herdenking in It Petgat.