120 bezorgde bewoners, maar geen politici bij actiebijeenkomst
Aanwezigen vormen de tekst ‘genoeg=genoeg’. FOTO LOURENS LOOIJENGA
‘Deze mensen willen een statement maken, ze maken zich zorgen en komen daarvoor uit hun huizen.’ Ze vreest echter dat de meeste mensen in het grensgebied nog steeds geen idee hebben waarover het gaat. ‘Het is zo ontoegankelijk.’ Het Canadese gaswinningbedrijf Vermilion wil gas winnen uit twee nieuwe velden in het gebied Wilhelminaoord-Noordwolde. De procedure is nu gestart met de presentatie van een notitie Reikwijdte en Detailniveau. Daarin wordt uitgelegd welke onderzoeken er nodig zijn en waar mogelijk een boortoren komt te staan.
Heel concreet wordt het pas begin 2023 met een ontwerpbesluit van overheden voor vergunningen en ontheffingen. Zo ver is het dus nog niet. In het najaar van 2023 kan iedereen dan een zienswijze indienen. Maar of dat iets uitmaakt werd breed betwijfeld. Het algemeen gevoel bij de aanwezigen uit diverse gemeenten was dat burgers toch niet serieus genomen worden. Ze verwezen naar de uitkomsten van eerdere procedures bij de Raad van State. Misschien verklaart dat gevoel van berusting ook wel dat er welgeteld één politicus uit de twee betrokken provinciebesturen en twee gemeenteraden bij de ‘flitsdemonstratie’ aanwezig is.
‘Burgers hebben niks te zeggen’
Dat is Jochem Knol, het Friese statenlid van GroenLinks. Hij snapt dat sentiment van berusting wel. Hoeveel moties en amendementen er in de Friese Staten ook worden aangenomen, zichtbaar effect heeft het allemaal niet. ‘Je voelt je machteloos, maar als je niks doet dan verandert er zeker niks.’ En die verandering moet vooral plaatsvinden in de tekst van de Mijnbouwwet. Daarin is volgens GroenLinks totaal niet geregeld dat burgers inspraak hebben. ‘Burgers hebben niks te zeggen’, zo zegt ook oud-wethouder en Statenlid Theo van de Bles van GroenLinks. Hij woont aan de Oosterseveldweg in Noordwolde, pal boven een aan te boren gasveld. ‘Ik maak me ook vooral zorgen over de afwikkeling van mogelijke schade. Ga als burger maar bewijzen dat het komt door de gaswinning, kansloos.’
Jeanette van der Velde is het daar mee eens .’ De overheid boort onder onze fundamenten en wentelt de maatschappelijke kosten af op een kleine groep omwonenden. Doe op z’n minst vooraf een bouwkundige meting, burgers hebben nu niks in handen.’ Ze somt alle gasvelden in de regio op en besluit met de tekst ‘Genoeg is genoeg’. Die slogan wordt met losse letters zichtbaar gemaakt. Een bescheiden applaus volgt. Drie handhavers staan werkloos toe te kijken. Het is bij de zonnige Spokeplas al met al een beschaafd en ingetogen protest.
‘Stop gaswinning op land’
Jeanette van der Velde probeert nog wel als een soort actieleider met een veel te kleine megafoon de burgers te infomeren. Ook zij benadrukt dat de Mijnbouwwet niet voldoende de belangen van burgers beschermd. Ze toont begrip voor het feit dat er nog steeds gas wordt gewonnen, want gas is nog steeds nodig. ‘Maar waarom gebruik je dan niet alle concessies voor winning op zee? Stop met de gaswinning op land. Bouw dat af, heb een visie als politiek.’
De bijeenkomst is ook voor haar comité van belang, want het wordt zo meer zichtbaar wie men vertegenwoordigt. ‘Ik wist echt niet wat ik moest verwachten, maar dit is echt een goede opkomst.’ Mooier zou nog zijn dat er een enquête wordt gehouden onder de bevolking, zo wordt voorgesteld door een inwoonster van Vledderveen. Maar het comité heeft daar geen geld voor en de gemeenten en dorpsbelangen pakken de hint vooralsnog niet op.